Verhoogde bloeddruk
Voor de meeste mensen blijft het onduidelijk wat hoge bloeddruk is en welke gevolgen het heeft terwijl je er waarschijnlijk geeneens last van hebt.
Meestal komt het op een onverwacht moment aan het licht. Dan zit je bij de huisarts, ARBO dienst of een verpleegkundige voor een heel ander probleem of een keuring, en wordt er protocollair je bloeddruk gemeten. Krijg je ineens te horen ‘uw bloedruk is verhoogd, heeft u dat al eens eerder gehad?’
Tja, en dan? De kans is dan groot dat je binnenkort terug moet komen voor een nieuwe bloeddrukmeting of dat je met een bloeddruk verlagend medicijn naar huis gestuurd wordt.
Is hoge bloeddruk erg?
Jazeker, vooral als hij echt te hoog is. Hoge bloeddruk is een soort sluip moordenaar voor je lichaam. Je merkt er waarschijnlijk weinig van en je voelt je goed, terwijl de hoge bloeddruk ondertussen veel kapot maakt in je lichaam.
Daardoor ontstaan diverse problemen en is de kans vergroot op diverse vormen van hart- en vaatziekten. Een hartinfarct, hartfalen, slagaderverkalking, herseninfarct of een hersenbloeding, nierproblemen, oogproblemen, zijn een greep uit de grote groep van gevolgen die kunnen ontstaan ten gevolge van hoge bloeddruk.
En de kans op het krijgen van de problemen wordt alleen maar groter als er nog andere risicofactoren meespelen, zoals overgewicht, roken, diabetes mellitus, erfelijkheid, weinig beweging, stress of een hoog cholesterolgehalte.
Wat is bloeddruk?
Bij elke hartslag wordt een hoeveelheid bloed door de slagaders gepompt, waardoor er druk komt te staan op de vaatwand. Dit is de bloeddruk.
Daarbij heb je een bovendruk (systolische druk) en een onderdruk (diastolische druk). Met name de bovendruk is belangrijk om te bepalen of de bloeddruk hoog is.
De bloeddruk is steeds wisselend. In rust is de bloeddruk lager en bij inspanning en stress juist hoger. Maar ook heftige emoties, lichaamsbeweging, alcohol, roken, onregelmatige ademhaling en druk praten verhogen de bloeddruk.
Bij hoge bloeddruk is vaak zowel de onder- als de bovendruk verhoogd. Maar het kan ook zijn dat alleen de bovendruk verhoogd is.
De bloeddruk is verhoogd als bij meerdere metingen:
- de bovendruk 140 mmHg of hoger is
- de onderdruk 90 mmHg of hoger is
Als je ouder wordt stijgt sowieso de bloeddruk, dat is normaal. De wanden van de bloedvaten worden stijver door verkalking en door verlies van elasticiteit. Mensen van 80 jaar en ouder mogen daardoor een bovendruk van 150 tot 160 mmHg hebben als er geen problemen zijn met hart- en vaatziekten.
Wat zijn dan de oorzaken van hoge bloeddruk?
Bij 90% van de mensen weten we het vaak gewoon niet duidelijk.
Iedereen kan hoge bloeddruk krijgen en het kan op elke leeftijd voorkomen. Wel neemt het dus toe bij het ouder worden. Tot de leeftijd van 60 jaar komt hoge bloeddruk meer voor bij mannen dan bij vrouwen, terwijl boven die 60 jaar juist vrouwen in de meerderheid zijn met hoge bloeddruk.
Je hebt wel een grotere kans op hoge bloeddruk als je:
- rookt
- te zwaar bent
- ongezond eet met teveel zout en verzadigt vet
- weinig beweegt
- veel alcohol drinkt
- bij veel stress
- erfelijke aanleg, mensen in de familie met een hoge bloeddruk
- tijdens een je zwangerschap een hoge bloeddruk had
- op jongere leeftijd al een wat hogere bloeddruk had
En wat zijn dan precies de gevolgen van een hoge bloeddruk?
Hoge bloeddruk geeft voornamelijk schade aan hart, hersenen, bloedvaten, ogen en nieren.
Hoe werkt dat dan? De hoge bloeddruk geeft steeds beschadigingen aan de binnenkant van de bloedvaten. Daardoor verandert de gladde bloedvatwand in een plek met verkalkingen, de slagaderverkalking. De bloedvaten raken vernauwd en de weerstand op die plekken neemt toe, waardoor het hart steeds harder moet werken om het bloed rond te pompen.
De gevolgen zijn dan:
- Hartfalen doordat de hartspier verdikt raakt en uiteindelijk slapper wordt en in pompkracht gaat afnemen
- Te weinig bloed met zuurstof kan door de vernauwde bloedvaten wat klachten geeft
- De verdikkingen in de bloedvaten kunnen beschadigen en stolsels kunnen losraken en meestromen met het bloed en vervolgens lopen ze in een ander bloedvat vast. Zo ontstaat een hart- of herseninfarct.
Oke … wat kan je dan doen om de bloeddruk te verlagen?
Ten eerste is het hanteren van een gezonde leefstijl heel erg belangrijk om die bloeddruk te verlagen. Daarnaast kan de arts ook medicijnen voorschrijven.
Met die leefstijl moet je denken aan voeding, beweging en ontspanning, naast het aanpakken van eventuele andere risicofactoren.
Dus:
- Stoppen met roken als je rookt en
- afvallen als je overgewicht hebt.
- Met voeding is het belangrijk om gezond te eten met veel fruit, groente en vezels.
- En beperken van de hoeveelheid zout en verzadigde vetten.
- Minder alcohol drinken. Maximaal 1 glas alcohol per dag.
- Voldoende gaan bewegen. Bewegen geeft een grotere elasticiteit van de bloedvaten waardoor de bloeddruk lager van wordt en zorgt voor een goede conditie van hart en bloedvaten
- Neem genoeg tijd om te ontspannen.
Soms is alleen met het hanteren van een gezonde leefstijl het niet voldoende om de bloeddruk omlaag naar normale waarden te krijgen. Dan zal de arts eventueel besluiten om je medicijnen te geven die verder de bloeddruk moet gaan verlagen.
Er zijn met medicijnen veel mogelijkheden die allemaal helpen. Welk medicijn de arts gaat voorschrijven is afhankelijk van een aantal factoren en de hoogte van de bloeddruk.
Ook kan de arts zelfs meerdere verschillende medicijnen voorschrijven, omdat ze verschillend werken, elkaar versterken en daardoor samen een beter resultaat opleveren.
Tot slot …
Hoge bloeddruk is dus duidelijk niet wenselijk voor je. Dus negeer het niet, maar ga handelend optreden.
Daarom is het verstandig om zo snel mogelijk te beginnen met het volgen van een gezonde leefstijl. Daarnaast is het handig, als je niet weet hoe hoog je bloeddruk is, die een keer te laten opmeten bij een professional.
Immers … meten is weten.
Heb je hulp nodig bij het aanleren van een gezonde leefstijl of bij afvallen bij aanwezig overgewicht, dan kun je altijd contact met me opnemen en de mogelijkheden bespreken welke hulp je nodig hebt.
Jan Burger
50 Plus Gezond
info@50plusgezond.n
